Χειρουργικές παθήσεις Σπληνός
Ο σπλήνας είναι ένα κοιλιακό όργανο που βρίσκεται στο αριστερό άνω μέρος της κοιλιακής χώρας. Είναι ένα από τα όργανα του λεμφικού συστήματος του ανθρώπινου οργανισμού.. Λόγω της θέσης του κάτω από τις αριστερές πλευρές, δεν είναι φυσιολογικά ψηλαφητός και γίνεται αντιληπτός ψηλαφητικά όταν αυξάνει σε μέγεθος. Η λειτουργία του σπλήνα εντάσσεται στο αμυντικό και αιμοποιητικό σύστημα του οργανισμού. Αποτελεί ένα σημαντικό μέρος του λεμφικού συστήματος, λειτουργώντας ως φραγμός ενάντια σε μολύνσεις. Σημαντικός είναι και ο ρόλος του στον καθαρισμό του αίματος, συμβάλλοντας επίσης στην άμυνα του οργανισμού. Συνεπώς, οι άνθρωποι που ζουν χωρίς σπλήνα, θεωρούνται πιο ευάλωτοι σε μολύνσεις και μικρόβια με κάψα, όπως ο πνευμονιόκοκκος και ο μηνιγγιτιδόκοκκος.
Παθήσεις σπληνός
Οι παθήσεις στο σπλήνα ταξινομούνται σε δύο βασικές κατηγορίες:
- Τραυματικές κακώσεις
- Αιματολογικές παθήσεις
Οι τραυματικές κακώσεις του σπλήνα, αφορούν τη ρήξη του οργάνου μετά από τραυματισμούς (π.χ τροχαίο ατύχημα, μαχαιρώματα, πυροβολισμούς) και εκδηλώνονται είτε με βαριά αιμορραγία και πόνο είτε με την εμφάνιση αιματώματος στο όργανο.
Οι αιματολογικές παθήσεις που μπορούν να προσβάλλουν το σπλήνα είναι πολλές και εκδηλώνονται συνήθως με αύξηση του μεγέθους του σπλήνα (σπληνομεγαλία) με συνυπάρχουσα μερικές φορές καταστροφή κυττάρων του αίματος εντός του οργάνου (υπερσπληνισμός).
- Σπληνομεγαλία: Η πάθηση χαρακτηρίζεται από την αύξηση τόσο του μεγέθους, όσο και του βάρους του οργάνου, πέραν των φυσιολογικών πλαισίων. Μία μεταβολή των 500γρ. θεωρείται μικρή, των 500-2000γρ μεσαία και άνω των 2000γρ μεγάλη. Η σπληνομεγαλία προκαλείται από ένα ευρύ φάσμα πρωτοπαθών ή δευτεροπαθών παθήσεων του σπλήνα.
- Υπερσπληνισμός: Ο υπερσπληνισμός συσχετίζεται συνήθως με την ύπαρξη σπληνομεγαλίας και ελάττωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων, των λευκών αιμοσφαιρίων ή των αιμοπεταλίων. Τα αίτια της κατάστασης αυτής είναι είτε πρωτοπαθή είτε δευτεροπαθή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αποτελεί εκδήλωση κακοηθών νοσημάτων του αιμοποιητικού συστήματος, οπότε και είναι αναγκαία η διενέργεια σπληνεκτομής.
Σπανιότερα, η αύξηση του μεγέθους του σπλήνα είναι συνέπεια κάποιας ιογενούς ή παρασιτικής λοίμωξης.
Ενδείξεις αφαίρεση του σπλήνα (σπληνεκτομή)
Οι κυριότερες ενδείξεις για προγραμματισμένη αφαίρεση του σπλήνα είναι διάφορες αιματολογικές παθολογικές καταστάσεις με κυριότερες τις ιδιοπαθή θρομβοπενική πορφύρα, την οικογενή σφαιροκυττάρωση και την αυτοάνοση αιμολυτική αναιμία. Η ένδειξη του χειρουργείου μπαίνει σε συνεννόηση του θεραποντα αιματολόγου με τον χειρουργό.
Η αφαίρεση του σπλήνα μπορεί να γίνει τόσο ανοικτά όσο και με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές
Η λαπαροσκοπική σπληνεκτομή αποτελεί πλέον την μέθοδο εκλογής για την αντιμετώπιση ασθενών με ένδειξη αφαίρεσης του οργάνου καθώς υπάρχουν σαφή πλεονεκτήματα σε θέματα μετεγχειρητικού άλγους, αισθητικού αποτελέσματος και ταχύτητας εξόδου από το νοσοκομείο και επαναφορά στις καθημερινή όπως και εργασιακή ρουτίνα.
Ο κυριότερος περιοριστικός παράγοντας για την εκτέλεση της σπληνεκτομής λαπαροσκοπικά είναι το μέγεθος του παθολογικού σπλήνα. Έτσι σπλήνας με μέγεθος πάνω από 20εκ δυσχεραίνει τη διενέργεια της λαπαροσκοπικής μεθόδου και προτιμάται η κλασσική προσπέλαση.
Αυτή αποτελεί και την μέθοδο εκλογής στις περιπτώσεις που ο σπλήνας πρέπει να αφαιρεθεί ως αποτέλεσμα τραύματος, περιπτώσεις που χαρακτηρίζονται από μεγάλη αιμορραγία και είναι επείγουσες και απειλητικές για την ζωή των ασθενών.
