Χειρουργική Ογκολογία
Η χειρουργική ογκολογία είναι ένας βασικός κλάδος της γενική χειρουργικής,
Ασχολείται με τη χειρουργική θεραπεία των συμπαγών όγκων και των επιπλοκών που προκαλούν τόσο οι ίδιοι οι όγκοι όσο και οι άλλες θεραπείες τους (ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία).
Η χειρουργική ογκολογία στηρίζεται σε πέντε πυλώνες:
- Πρώτον στην πρόληψη. Πολλές κακοήθεις παθήσεις μπορούν σήμερα να προληφθούν, καθώς φαίνεται ότι οφείλονται σε διάφορους γενετικούς, περιβαλλοντικούς κ.ο.κ παράγοντες. Ο ρόλος του χειρουργού είναι στην καθοδήγηση και τη συμβουλή στον προσυμπτωματικό έλεγχο για την πρόληψη διαφόρων κακοήθων νόσων, όπως του καρκίνου του μαστού, του εντέρου κοκ.
- Δεύτερον στην διάγνωση, η οποία είναι η ακριβής διαπίστωση της φύσης της νεοπλασίας, όχι μόνον ως προς το εάν είναι καλοήθης ή κακοήθης αλλά και ως προς τα χαρακτηριστικά που θα χρησιμεύσουν ως προγνωστικοί παράγοντες.
- Στην συνέχεια στην σταδιοποίηση, η οποία εκτιμά την έκταση της νόσου περιοχικά και συστηματικά η οποία και θα καθορίσει το πλάνο της θεραπείας ιδανικά στα πλαίσια ενός ογκολογικού συμβουλίου.
- Τέταρτον στην θεραπεία. Η χειρουργική θεραπεία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στη θεραπεία πολλών κακοηθειών. Σημασία όμως δεν έχει μόνο η πραγματοποίηση μιας χειρουργικής επέμβασης, αλλά η σωστή διενέργειά της. Η χειρουργική μπορεί, ανάλογα την εντόπιση και το στάδιο της νόσου, να συνδυάζεται με ακτινοθεραπεία ή/και χημειοθεραπεία ή ακόμη και ορμονοθεραπεία. Ο χειρουργός ογκολόγος πρέπει να γνωρίζει τις νεότερες θεραπείες και να συνεργάζεται με ογκολογική ομάδα.
- Τελευταίος πυλώνας της χειρουργικής ογκολογίας αποτελεί η παρακολούθηση μετά το πέρας της θεραπείας. Η θεραπεία δεν τελειώνει με την συρραφή του τραύματος ή με το εξιτήριο του ασθενούς Ο ογκολογικός άρρωστος πρέπει να παρακολουθείται μετά την επέμβαση βάση συγκεκριμένου πρωτοκόλλου ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η έγκαιρη ανίχνευση υποτροπών ή μεταστάσεων. Πολλές φορές δε είναι αναγκαία η συνεργασία με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων ή παραϊατρικές ειδικότητες (πχ φυσιοθεραπευτής, διαιτολόγος κοκ) προκειμένου να λυθούν διάφορα μετεγχειρητικά προβλήματα και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Οι πρόοδοι που έχουν συντελεστεί στην αναισθησιολογία και στην εντατική θεραπεία σε συνδυασμό με την ασύλληπτη εξέλιξη της τεχνολογίας και των υλικών, επιτρέπουν πλέον τη ριζική εκτομή μεγάλων όγκων από δυσπρόσιτες εντοπίσεις με ελάχιστη επιβάρυνση του οργανισμού, χάρη στις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (λαπαροσκοπικές, θωρακοσκοπικές, ρομποτικές κ.ά.). Σήμερα είναι εφικτή η εκτομή ή η καταστροφή μεταστάσεων σε ευγενή όργανα (πνεύμονας, ήπαρ, εγκέφαλος) με ελάχιστα τραυματικές τεχνικές, ακόμα και διαδερμικά, δηλαδή χωρίς εγχείρηση.
Για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος είναι απαραίτητη η στενή και η συνεχής συνεργασία με τις άλλες ογκολογικές ειδικότητες για τη διεπιστημονική αντιμετώπιση του ασθενή. Κυρίαρχος στόχος της χειρουργικής ογκολογίας είναι η θεραπευτική εκτομή του όγκου με διατήρηση της λειτουργικότητας του οργάνου και με σεβασμό στη σωματική εικόνα και στη λειτουργικότητα του ατόμου. Τυπικό παράδειγμα της νέας αυτής πρακτικής είναι ο καρκίνος του ορθού όπου με συνδυαστική προεγχειρητική ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία διατηρείται μετεγχειρητικά ο σφιγκτηριακός μηχανισμός του πρωκτού, δίνοντας την δυνατότητα για την αποφυγή μιας μόνιμης κολοστομίας
Όγκοι που μέχρι πρότινος θεωρούνταν αδύνατο να χειρουργηθούν, σήμερα με τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία μπορούν να ελαττωθούν σε μέγεθος τόσο που να μπορούν να αντιμετωπιστούν χειρουργικά χωρίς να ακρωτηριαστεί ο ασθενής, όπως για παράδειγμα στα σαρκώματα.
Η χειρουργική ογκολογία σε συνεργασία με τις άλλες ογκολογικές ειδικότητες έχει καταφέρει να στερήσει από τον καρκίνο το χαρακτηρισμό «ανίκητος».
